TikTok jest jedną z najpopularniejszych aplikacji na świecie, korzystają z niego setki milionów użytkowników, w tym wiele dzieci i nastolatków. Jest to najszybciej rozwijająca się aplikacja, zajmująca siódme miejsce w rankingu najczęściej pobieranych aplikacji ostatniej dekady (Weimann i Masri, 2020). Według raportu z końca 2020 roku, liczba miesięcznych aktywnych użytkowników TikToka na świecie wynosiła 800 milionów (Sha i Dong, 2021).
Wraz z gwałtownym wzrostem popularności TikToka, coraz więcej osób zaczęło borykać się z problematycznym korzystaniem z tej aplikacji. Platformy medialne, w tym TikTok, stosują zaawansowane algorytmy rekomendacyjne, aby sugerować użytkownikom spersonalizowane treści. Chociaż takie rekomendacje spełniają potrzeby użytkowników w zakresie uzyskiwania pożądanych informacji, mogą również prowadzić do problematycznego wzorca użytkowania (Su i in., 2021). Problematyczne korzystanie z TikToka można uznać za specyficzną formę ogólnego problematycznego korzystania z mediów społecznościowych (PSMU), które obejmuje objawy przypominające uzależnienie (Smith i Short, 2022).
Co więcej, uzależnienie od mediów społecznościowych jest negatywnie związane ze zdrowiem psychicznym, samooceną i wynikami w nauce nastolatków (Hou i in., 2019, Kirik i in., 2015 za: Smith i Short, 2022). Badania wykazały również, że objawy uzależnienia od mediów społecznościowych wpływają na nastrój, funkcje poznawcze, reakcje fizyczne i emocjonalne, powodując problemy interpersonalne i psychologiczne wśród młodych ludzi (Atroszko i in., 2018, Hou i in., 2019, Pontes, 2017 za: Smith i Short, 2022). PSMU jest związane z szeregiem problemów psychicznych, takich jak depresja, (społeczny) lęk, ogólny stres psychologiczny, objawy ADHD oraz problemy ze snem (Bozzola i in., 2022; Huang, 2022; Hussain i Starcevic, 2020; Marino, i in., 2018 za: Yao i in., 2023).
Ponadto osoby, które spędzały więcej czasu na platformach z krótkimi filmami, miały wyższy poziom stresu, ceniły natychmiastowe nagrody bardziej niż odroczone lub angażowały się w większe porównania społeczne, miały większe ryzyko problematycznego korzystania (Huang i in., 2022; Lewin i in., 2022; Wang i in., 2021 za: Yao i in. 2023). Problematyczne korzystanie z TikToka (TTUD) jest powiązane z utratą pamięci, a także z depresją, lękiem i stresem. Depresja, lęk i stres są ze sobą powiązane oraz mają wpływ na utratę pamięci, pełniąc rolę pośredników między TTUD a problemami z pamięcią (Sha i Dong, 2021).
Autor: Natasza Kuziemska
Sha, P., Dong, X. (2021). Research on adolescents regarding the indirect effect of depression, anxiety, and stress between TikTok use disorder and memory loss. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(16), 8820. https://doi.org/10.3390/ijerph18168820
Smith, T., Short, A. (2022). Needs affordance as a key factor in likelihood of problematic social media use: Validation, latent profile analysis, and comparison of TikTok and Facebook problematic use measures. Addictive Behaviors, 129, 107259. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2022.107259
Su, C., Zhou, H., Gong, L., Teng, B., Geng, F., Hu, Y. (2021). Viewing personalized video clips recommended by TikTok activates default mode network and ventral tegmental area. NeuroImage, 237, 118136. https://doi.org/10.1016/j.neuroimage.2021.118136
Weimann, G., Masri, N. (2020). Research Note: Spreading Hate on TikTok. Studies in Conflict & Terrorism, 1–14. doi:10.1080/1057610x.2020 Yao, N., Chen, J., Huang, S., Montag, C., Elhai, J. D. (2023). Depression and social anxiety in relation to problematic TikTok use severity: The mediating role of boredom proneness and distress intolerance. Computers in Human Behavior, 145, 107751. https://doi.org/10.1016/j.chb.2023.107751
Zostaw komentarz